Choć azbest od lat jest kojarzony z niebezpieczeństwem dla zdrowia, wciąż można go znaleźć w wielu budynkach – szczególnie tych wzniesionych przed wprowadzeniem zakazu jego stosowania. Właściwa identyfikacja jest kluczowym etapem w procesie jego bezpiecznego usuwania i minimalizacji zagrożeń dla mieszkańców bądź pracowników budowlanych. W jaki sposób przebiega ten proces i kto powinien się nim zająć?
W jakich materiałach można znaleźć azbest?
Azbest był stosowany przez dekady ze względu na swoje wyjątkowe właściwości – odporność na ogień, działanie substancji chemicznych oraz wysoka wytrzymałość sprawiały, że znalazł zastosowanie w budownictwie, przemyśle bądź produkcji różnego rodzaju elementów konstrukcyjnych.
W wielu starszych obiektach wciąż można go znaleźć w pokryciach dachowych, elewacjach, rurach kanalizacyjnych, instalacjach grzewczych, a nawet w płytach podłogowych czy klejach stosowanych w pracach wykończeniowych. Właśnie dlatego identyfikacja azbestu powinna być przeprowadzona w każdym przypadku, gdy istnieje podejrzenie jego obecności w strukturze budynku.
Metody identyfikacji azbestu – kiedy warto przeprowadzić badanie?
Identyfikacja azbestu nie zawsze jest możliwa gołym okiem, ponieważ w wielu przypadkach materiał ten został zmieszany z innymi substancjami lub ukryty pod warstwami farby, tynku czy innych materiałów budowlanych.
Choć istnieją pewne wizualne przesłanki pozwalające na wstępne podejrzenie obecności tego materiału – na przykład charakterystyczna włóknista struktura niektórych płyt cementowych – to jednak jedynie specjalistyczne badania laboratoryjne mogą dostarczyć pewnej odpowiedzi. Z tego względu identyfikacja azbestu powinna być powierzona uprawnionym ekspertom, którzy wykorzystają zaawansowane metody analizy, takie jak mikroskopia polaryzacyjna lub dyfrakcja rentgenowska.
Pobieranie próbek i badania laboratoryjne
Aby zyskać stuprocentową pewność, czy dany materiał zawiera azbest, konieczne jest pobranie próbek i ich szczegółowe zbadanie w laboratorium. Proces ten powinien być przeprowadzany przez wyspecjalizowane firmy dysponujące odpowiednim sprzętem oraz środkami ochrony osobistej, ponieważ samo naruszenie struktury materiału może powodować uwalnianie się niebezpiecznych włókien do powietrza.
Próbki są pobierane w kontrolowanych warunkach, a następnie poddawane analizie przy użyciu precyzyjnych narzędzi, które pozwalają na określenie rodzaju i stężenia włókien azbestowych. Wyniki tych badań są kluczowe dla podjęcia decyzji o ewentualnym usunięciu lub zabezpieczeniu materiałów.
Co dalej po wykryciu azbestu?
Po przeprowadzeniu badań i potwierdzeniu obecności azbestu właściciel budynku lub zarządca nieruchomości powinien podjąć odpowiednie kroki w celu minimalizacji ryzyka dla użytkowników obiektu. W niektórych przypadkach wystarczy zabezpieczenie powierzchni, tak aby nie dochodziło do uwalniania włókien do powietrza.
Jeśli jednak materiał jest uszkodzony lub znajduje się w miejscu, w którym może być narażony na dalszą degradację, konieczne będzie jego profesjonalne usunięcie zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami bezpieczeństwa.